રામલીલા મેદાનમાં પેન્શન શંખનાદ રેલી, જાણોઃ- OPS-NPSના ફાયદા અને ગેરફાયદા

જૂની પેન્શન સ્કીમ (OPS)ને પુનઃસ્થાપિત કરવાની માગણીએ જોર પકડવાનું શરૂ કર્યું છે. 01 ઓક્ટોબરના રોજ 20થી વધુ રાજ્યોના એક લાખથી વધુ કર્મચારીઓએ દિલ્હીના રામલીલા મેદાનમાં ‘પેન્શન શંખનાદ મહારેલી’નું આયોજન કર્યું હતું અને નવી પેન્શન યોજનાનો વિરોધ કર્યો હતો. તેમનું કહેવું છે કે નવી પેન્શન સ્કીમને કારણે તેઓ પોતાના ભવિષ્યને લઈને ચિંતિત છે. બીજી તરફ આ મામલે રાજકારણ પણ ગરમાવા લાગ્યું છે. કોંગ્રેસ અને આમ આદમી પાર્ટીએ જૂની સ્કીમને પુનઃસ્થાપિત કરવાની માંગ શરૂ કરી છે. નવી યોજના એવા રાજ્યોમાં લાગુ છે જ્યાં ભારતીય જનતા પાર્ટી સત્તામાં છે, પરંતુ કેટલાક બિન-ભાજપ રાજ્યોમાં હજુ પણ જૂની યોજના ચાલી રહી છે. નવી પેન્શન યોજના નેશનલ પેન્શન સ્કીમ (NPS) તરીકે ઓળખાય છે.

વિપક્ષ હવે આ મુદ્દો સંસદમાં ઉઠાવવાની વાત કરી રહ્યો છે. આ સ્કીમ પરના આ હોબાળામાં એ જાણવું અગત્યનું બની જાય છે કે જૂની સ્કીમમાં એવું શું હતું જે લોકોને નવી સ્કીમને લઈને તેમના ભવિષ્ય વિશે ચિંતિત કરી રહ્યું છે અને તેના ફાયદા શું છે. નવી યોજના ક્યારે લાગુ કરવામાં આવી, શા માટે જૂની યોજના બંધ કરવામાં આવી અને બંને વચ્ચે શું તફાવત છે, આ બધા પ્રશ્નોના જવાબ તમને આગળ મળશે.

જૂની પેન્શન યોજનાનું શું?

1. પગારમાંથી કોઈ કપાત નહીં
2. અડધો પગાર નિવૃત્તિ પર મળ્યો અને બાકીનો આજીવન આવક તરીકે
3. જનરલ પ્રોવિડન્ટ ફંડ (GPF) સુવિધા
4. સરકારી તિજોરીમાંથી પેન્શન
5. 6 મહિના પછી મોંઘવારી ભથ્થામાં વધારો

નવી પેન્શન યોજનામાં શું છે?

1. પગારમાંથી 10 ટકા કપાત
2. પેન્શનની રકમ નિશ્ચિત નથી
3. જનરલ પ્રોવિડન્ટ ફંડ (GPF) ની કોઈ સુવિધા નથી
4. શેરબજાર પર નિર્ભર
5. 6 મહિના પછી મોંઘવારી ભથ્થામાં વધારાની જોગવાઈ નથી

OPS અને NPS વચ્ચેનો તફાવત

જૂની પેન્શન યોજના હેઠળ કર્મચારીઓને પૂર્વ-નિર્ધારિત ફોર્મ્યુલા મુજબ પેન્શન મળે છે અને તે નિવૃત્તિ પછી આજીવન આવકની ખાતરી આપે છે. આ અંતર્ગત કર્મચારીને નિવૃત્તિ સમયે મળતી રકમમાંથી અડધી રકમ પેન્શન તરીકે આપવામાં આવતી હતી. આ સાથે ગ્રેચ્યુઈટી, મોંઘવારી ભથ્થું અને વર્ષમાં બે વાર મોંઘવારી રાહતનો લાભ પણ ઉપલબ્ધ હતો. આ સમગ્ર પૈસા સરકારી તિજોરીમાંથી આપવામાં આવ્યા હતા અને કર્મચારીના પગારમાંથી કોઈ પૈસા કાપવામાં આવ્યા ન હતા. તે જ સમયે, નવી પેન્શન યોજનામાં કર્મચારીના પગારમાંથી 10 ટકા કાપવામાં આવે છે અને આ ભાગ પેન્શન માટે જાય છે. સરકાર 14 ટકા હિસ્સો આપે છે, પરંતુ તેમાં કોઈ ગ્રેચ્યુઈટી નથી. નિવૃત્તિ પછી કેટલી રકમ મળશે તે નક્કી નથી કારણકે તે શેર માર્કેટિંગ પર આધારિત છે. કર્મચારીઓ પાસેથી લીધેલા નાણાંનું PFRDA દ્વારા બજારમાં રોકાણ કરવામાં આવે છે અને તેમાંથી કર્મચારીઓ 25 ટકા અથવા 40 ટકા ઉપાડી શકે છે અને બાકીના નાણાં વાર્ષિકી સ્વરૂપે ત્યાં જ રહેશે. નિવૃત્તિ પછી પણ કર્મચારીઓ તેને ઉપાડી શકતા નથી. જૂની સ્કીમમાં કર્મચારીઓને જનરલ પ્રોવિડન્ટ ફંડની સુવિધા મળતી હતી, જે નવી સ્કીમમાં નથી.

NPS ક્યારે લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું?

NPS વર્ષ 2004માં અટલ બિહારી વાજપેયી સરકાર દ્વારા લાગુ કરવામાં આવી હતી. 2004 પહેલા નોકરી કરતા લોકોને હજુ પણ જૂની યોજનાનો લાભ મળે છે. જૂની પેન્શન યોજના ભલે વાજપેયી સરકાર દરમિયાન લાગુ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહની કોંગ્રેસ સરકાર દરમિયાન તેનો અમલ કરવામાં આવ્યો હતો.

EAC-PM સભ્યએ OPS પુનઃસ્થાપિત કરવાના ગેરફાયદા વિશે જણાવ્યું

વડા પ્રધાનની આર્થિક સલાહકાર પરિષદના સભ્ય શમિકા રવિએ જણાવ્યું હતું કે જૂની પેન્શન યોજના લાગુ કરવાથી ગરીબ વસ્તી પર નકારાત્મક અસર પડશે અને તે રાજ્યોમાં ખાનગી રોકાણ ઘટશે જે જૂની પેન્શન યોજનામાં પરત ફરી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે આ પગલું અસમાનતા અને નીચી આર્થિક વૃદ્ધિને વધુ ખરાબ કરશે.

OPS પુનઃસ્થાપિત કરવાની માંગ પર રાજકારણ

જૂની પેન્શન યોજના પુનઃસ્થાપિત કરવાની માંગને લઈને રાજકારણ ગરમાવા લાગ્યું છે. ચૂંટણી રાજ્યોમાં પાર્ટીઓ આ મુદ્દો ઉઠાવીને ફાયદો ઉઠાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. કોંગ્રેસે મધ્યપ્રદેશ વિધાનસભા ચૂંટણીમાં પોતાના ચૂંટણી એજન્ડામાં જૂની પેન્શન યોજનાનો સમાવેશ કર્યો છે. કોંગ્રેસ નેતા પ્રિયંકા ગાંધી વાડ્રાએ પણ રાજ્યમાં જૂની પેન્શન યોજના પુનઃસ્થાપિત કરવાનું વચન આપ્યું છે, મફત વીજળી, મહિલાઓ માટે ભથ્થું અને એલપીજી સિલિન્ડરની કિંમત 500 રૂપિયા સુધી ઘટાડવાનું વચન આપ્યું છે.

આ પણ વાંચોઃ મણિપુર હિંસામાં પુરવાઓના આધારે જ કાર્યવાહી કરાઈ : CBI – NIA

આ મુદ્દો સંસદમાં ઉઠાવશેઃ AAP

દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલે પણ પોતાનું સમર્થન કર્યું અને કહ્યું કે, આમ આદમી પાર્ટી જૂની સ્કીમ લાગુ કરવાની સરકારી કર્મચારીઓની માંગનું સમર્થન કરે છે. નવી યોજનાને કર્મચારીઓ સાથે અન્યાય ગણાવતા તેમણે કહ્યું કે AAPએ પંજાબમાં જૂની યોજના લાગુ કરી છે અને તેને દિલ્હીમાં પણ લાગુ કરવા કેન્દ્ર સરકારને પત્ર લખ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે કેટલાક અન્ય બિન-ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં પણ તેને ફરીથી લાગુ કરવામાં આવ્યો છે. રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, પંજાબ અને હિમાચલ પ્રદેશમાં જૂની યોજના પુનઃસ્થાપિત કરવામાં આવી છે. AAP સાંસદ સંજય સિંહે રામલીલા મેદાનમાં રેલીને સંબોધિત કરતા કહ્યું કે તેઓ આ મુદ્દો રાજ્યસભામાં ઉઠાવશે. તેમણે તંત્રને સવાલ કર્યો હતો કે જ્યારે ધારાસભ્યો અને સાંસદોને આખી જીંદગી પેન્શન મળે છે તો 40 વર્ષથી ફરજ બજાવતા કર્મચારીઓને આ લાભો કેમ આપવામાં આવતા નથી. સંજય સિંહે એવો પણ દાવો કર્યો હતો કે અરવિંદ કેજરીવાલનું સૂત્ર છે – જ્યાં AAPની સરકાર હશે ત્યાં જૂની પેન્શન સ્કીમ હશે.