નાણાકીય વર્ષ 2023 માટે ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કરવાની છેલ્લી તારીખ 31 જુલાઈ 2023 છે. હવે રિટર્ન ફાઈલ કરવાના થોડા જ દિવસો બાકી છે. આ જોતાં આવકવેરા વિભાગ કરદાતાઓને વહેલી તકે રિટર્ન ફાઇલ કરવા અપીલ કરી રહ્યું છે. સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સિસ (CBDT)ના અધ્યક્ષ નીતિન ગુપ્તાના જણાવ્યા અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટે અત્યાર સુધીમાં ચાર કરોડથી વધુ આવકવેરા રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કરવામાં આવ્યા છે અને તેમાંથી લગભગ સાત ટકા નવા અથવા પ્રથમ વખતના રિટર્ન છે. ઘણીવાર એવું જોવા મળે છે કે લોકો છેલ્લી ક્ષણે રિટર્ન ફાઈલ કરે છે જેના કારણે તેઓ ઉતાવળમાં વિભાગ દ્વારા આપવામાં આવેલી કપાતનો લાભ લઈ શકતા નથી.
માનક કપાત 80C હેઠળ ઉપલબ્ધ છે
આવકવેરા અધિનિયમ 1961 હેઠળ વિવિધ કર લાભોની જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે જે તમને કરદાતાઓની જવાબદારીઓ ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શનનો લાભ આવકવેરા કાયદાની કલમ 80C હેઠળ આપવામાં આવે છે, જે ઘણીવાર લોકો જાણે છે. જો કે, આવકવેરા અધિનિયમની વિવિધ કલમો હેઠળ ઘણી વધુ કપાત ઉપલબ્ધ છે જેનો તમે તમારી કરપાત્ર આવકને શ્રેષ્ઠ શક્ય હદ સુધી ઘટાડવા માટે મેળવી શકો છો. ITR 2023 ફાઇલ કરતી વખતે કરદાતા છ કપાતનો દાવો કરી શકે છે. આવો જાણીએ તેમના વિશે.
1. રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજના (NPS) માં રોકાણ
કરદાતાઓ નેશનલ પેન્શન સ્કીમ એટલે કે એનપીએસમાં રોકાણ કરીને રૂ. 1.5 લાખથી વધુની છૂટ પણ મેળવી શકે છે. NPS માં રોકાણ કલમ 80CCD (1B) હેઠળ રૂ. 50,000 સુધીના કપાત માટે પાત્ર છે. આ 80C હેઠળ ઉપલબ્ધ રૂ. 1.5 લાખ ઉપરાંત હશે.
2. બચત ખાતામાંથી મેળવેલ વ્યાજ
આવકવેરા કાયદાની કલમ 80TTA કરદાતાઓ માટે બચત ખાતામાંથી વાર્ષિક રૂ. 10,000 સુધીની આવક કરમુક્ત બનાવે છે.
3. શિક્ષણ લોન પર વ્યાજ માટે કપાત
કલમ 80E હેઠળ, તમે એજ્યુકેશન લોન પર ચૂકવવામાં આવેલા વ્યાજ પર આવકવેરા મુક્તિનો પણ દાવો કરી શકો છો. કરદાતાઓ તેમના જીવનસાથી, બાળકો અથવા વિદ્યાર્થી કે જેના તેઓ કાનૂની વાલી છે તેમના ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે લીધેલી લોન પર આ લાભ મેળવી શકે છે. આ કપાત તમે જે વર્ષથી લોનની ચૂકવણી કરવાનું શરૂ કરો છો ત્યારથી આઠ વર્ષના સમયગાળા માટે મેળવી શકાય છે.
4. દાન માટે કપાત
કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સમર્થિત ભંડોળમાં કરવામાં આવેલ દાનમાં સંપૂર્ણ કપાત માટે દાવો કરી શકાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે પ્રધાનમંત્રી રાહત ફંડ, મુખ્યમંત્રી રાહત ફંડ વગેરેમાં દાન કરો છો, તો તમે 100% કપાતનો દાવો કરી શકો છો. જો કે, અન્ય કિસ્સાઓમાં તમે 50% સુધીની કપાત માટે પાત્ર છો.
5. આરોગ્ય તપાસ
સેક્શન 80D હેઠળ, સ્વ, આશ્રિત બાળકો, જીવનસાથી અથવા 60 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના માતાપિતા માટે આરોગ્ય તપાસ પર 5000 રૂપિયા સુધીની કર મુક્તિ મેળવી શકાય છે. 60 વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરના માતા-પિતા માટે 7,000 રૂપિયા સુધીની છૂટનો દાવો કરી શકાય છે.
6. LIC, PPF કપાત
ઇન્વેસ્ટમેન્ટ અને ટેક્સ નિષ્ણાતના મતઅનુસાર, માતા-પિતા પણ તેમના બાળકો માટે ITR ફાઇલ કરતી વખતે LIC અને PPF કપાતના બદલામાં કર મુક્તિનો દાવો કરી શકે છે.
