વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશને માનસિક સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત એક ચોંકાવનારો અહેવાલ રજૂ કર્યો છે, જે મુજબ વિશ્વભરના લગભગ 14 ટકા કિશોરો કોઈને કોઈ પ્રકારના માનસિક તણાવથી પીડાય છે. તેનાથી પણ વધુ નવાઈની વાત એ છે કે વિશ્વમાં 5 થી 9 વર્ષની વયના 8% બાળકોમાં પણ વિવિધ પ્રકારના ડિપ્રેશન જોવા મળે છે. માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર લોકો એટલું ધ્યાન નથી આપતા. માનસિક સ્વાસ્થ્યની શારીરિક સ્વાસ્થ્ય પર પણ વિપરીત અસર થાય છે. માટે માનસિક સ્વાસ્થ્યની જાણવણી અંત્યત જરુરી બને છે.
નાના બાળકો પણ તણાવથી પીડાય છે
જો કે, આમાંના મોટાભાગના બાળકોની માનસિક બિમારીનું કારણ તેમની શારીરિક અક્ષમતાને ગણવામાં આવે છે. 5 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના દર 50 માંથી 1 બાળક અમુક વિકાસલક્ષી અક્ષમતાને કારણે માનસિક રોગથી પીડાય છે. અમીર દેશોમાં 15% લોકો અને ગરીબ દેશોમાં 11.6 ટકા લોકો માનસિક બીમારીનો શિકાર બને છે.
માનસિક રોગનો આંકડો 970 મિલિયનને પાર
વર્ષ 2019 ના ડેટા મુજબ, 301 મિલિયન લોકોને ચિંતાની વિકૃતિ હતી, 200 મિલિયન લોકોને ડિપ્રેશન હતું અને વર્ષ 2020માં કોરોના વાયરસને કારણે આ કેસમાં વધારો થયો હતો જેથી 246 મિલિયન લોકોને ડિપ્રેશન હતું. ચિંતાનો ભોગ બનેલા લોકોની સંખ્યા પણ ઝડપથી વધીને 374 મિલિયન થઈ ગઈ છે. 1 વર્ષમાં ડિપ્રેશનના કેસોમાં 28% અને ચિંતાના કેસોમાં 26%નો વધારો થયો છે.
સ્ત્રીઓ ડિપ્રેશનનો સૌથી શિકાર થાય છે
કુલ માનસિક બિમારીમાંથી 52% મહિલાઓ અને 45% પુરૂષો કોઈને કોઈ માનસિક બીમારીનો ભોગ બને છે. વિશ્વમાં 31% લોકોને ચિંતાની સમસ્યા છે. આ પ્રકારની માનસિક બીમારી સૌથી વધુ વ્યાપક છે. 29% લોકો ડિપ્રેશનનો શિકાર છે. 11% લોકો અમુક પ્રકારની શારીરિક અક્ષમતા ધરાવે છે. જેના કારણે તેઓ માનસિક રીતે બીમારી અનુભવે છે.હવામાનમાં અચાનક પલટો આવતા લોકો માનસિક રીતે પણ પરેશાન છે.
આત્મહત્યાના કિસ્સાઓ વધી રહ્યા છે
આંકડા મુજબ, દર 100માંથી 1 મૃત્યુનું કારણ આત્મહત્યા છે. વર્ષ 2019માં 7,03,000 લોકોએ આત્મહત્યા કરી હતી, એટલે કે દર 1 લાખમાંથી 9 લોકો આત્મહત્યાના કારણે મૃત્યુ પામ્યા હતા. 58% આત્મહત્યા 50 વર્ષની ઉંમરે પહોંચતા પહેલા થાય છે. માનસિક બીમારીથી પીડિત લોકો તેમની ખરાબ માનસિક સ્વાસ્થ્યને કારણે તેમની સરેરાશ ઉંમર કરતાં 10 થી 20 વર્ષ ઓછું જીવી શકે છે.
આ કારણોથી બાળકો હતાશ રહે છે
જ્યારે સમગ્ર વિશ્વમાં ડિપ્રેશનના કારણો પર પ્રકાશ ફેંકવામાં આવ્યો ત્યારે જાણવા મળ્યું કે બાળકો સાથે જાતીય શોષણ અને ગુંડાગીરી એ ડિપ્રેશનના બે મુખ્ય કારણો છે.
સામાજિક ભેદભાવ પણ એક મોટું કારણ છે
નબળા માનસિક સ્વાસ્થ્યના અન્ય મુખ્ય કારણોમાં સામાજિક અને આર્થિક ભેદભાવનો સમાવેશ થાય છે. યુદ્ધ અને હવે આબોહવાની કટોકટી પણ માનસિક બીમારીના કારણ તરીકે જોવામાં આવી રહી છે. રિપોર્ટમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે કોરોના વાયરસના પહેલા જ વર્ષમાં ડિપ્રેશન અને સ્ટ્રેસના કેસમાં 25%નો વધારો થયો છે.
મનોરોગીઓને સારવાર મળતી નથી
અહેવાલો અનુસાર, મનોવિકૃતિથી પીડિત 71% લોકોને યોગ્ય સારવાર મળતી નથી. સારવાર મેળવનારાઓમાંથી 70% સમૃદ્ધ દેશોમાં રહેતા લોકો છે. ગરીબ દેશોમાં રહેતા માત્ર 12% માનસિક રીતે બીમાર લોકોને સારવાર મળે છે.
એ જ રીતે, ડિપ્રેશનથી પીડિત લોકોમાંથી માત્ર ત્રીજા ભાગને જ અમુક પ્રકારની સારવાર મળે છે. ગરીબ દેશોમાં રહેતા માત્ર 3% લોકો ડિપ્રેશનની સારવાર મેળવવા સક્ષમ છે. જ્યારે સમૃદ્ધ દેશોમાં રહેતા માત્ર 23% લોકોને ડિપ્રેશનના કિસ્સામાં તબીબી સહાય મળે છે.
