અગ્નિપથ યોજના: કેબિનેટ સમિતિએ ભારતીય દળોને વધુ યુવા અને નવી ટેકનોલોજીમાં નિષ્ણાત બનાવવા માટે નવી ભરતી યોજનાને મંજૂરી આપી છે. સૈનિકોના પદ પર નવી ભરતી હવે અગ્નિપથ યોજના હેઠળ થશે અને તેના હેઠળ ભરતી થયેલા સૈનિકોને અગ્નિવીર કહેવામાં આવશે. તેમને ચાર વર્ષ સુધી સેનામાં સેવા કરવાની તક મળશે, પરંતુ તેમાંથી 25 ટકા સૈનિકોને વધુ સમય માટે સેનામાં કામ કરવાની તક મળશે. ચાર વર્ષની સેવા પછી, તેઓને એક સાથે એકીકૃત રકમ તથા તકનીકી યોગ્યતાનું પ્રમાણપત્ર મળશે, જે તેમને કોર્પોરેટ જગતમાં નવી નોકરીમાં મદદ કરશે. આ યોજના હેઠળ પ્રથમ ભરતીની જાહેરાત 90 દિવસમાં કરવામાં આવશે.
સેનામાં અધિકારીઓની ઉંમરમાં ઘટાડો થશે
ભારતીય સેનામાં સૌથી મોટા ફેરફારો તરીકે, અગ્નિપથ યોજનાનો હેતુ સેના રેન્કમાં સેવા આપતા સૈનિકોની સરેરાશ ઉંમર ઘટાડવાનો છે. હાલમાં સૈનિકની સરેરાશ ઉંમર 32 વર્ષ છે પરંતુ નવી ભરતી યોજનામાં તે ઘટાડીને 26 વર્ષ કરવામાં આવશે. સતત સૈન્ય અભિયાનોમાં વ્યસ્ત ભારતીય દળો માટે રેન્ક વધુ યુવા રાખવી જરૂરી છે. અગ્નિપથ યોજના હેઠળ, 17.5 થી 21 વર્ષની વય જૂથના યુવાનોની ભરતી કરવામાં આવશે, જેમને 6 મહિનાની તાલીમ સહિત કુલ 4 વર્ષની લશ્કરી સેવા મળશે. પ્રથમ વર્ષમાં, અગ્નિવીરને 30,000 રૂપિયાનો માસિક પગાર મળશે, જેમાંથી 9,000 રૂપિયા સર્વિસ ફંડમાં જમા કરવામાં આવશે. સેના પણ આટલી જ રકમ અગ્નિવીરના ખાતામાં જમા કરાવશે. બીજા વર્ષે મહિને 33,000 હજાર રૂપિયા, ત્રીજા વર્ષે 36,500 રૂપિયા અને ચોથા વર્ષે અગ્નિવીરને 40,000 રૂપિયા મહિને. નિયમ મુજબ રાશનની સાથે યુનિફોર્મ અને મુસાફરી ભથ્થું પણ આપવામાં આવશે.
4 વર્ષ પછી મળશે સેવા નિધિ
ચાર વર્ષનો સમયગાળો પૂરો થતા અગ્નિવીરને સેવા નિધિ તરીકે 11.71 લાખની રકમ આપવામાં આવશે અને તે કરમુક્ત રહેશે. અગ્નિવીરને પેન્શન કે ગ્રેચ્યુટીનો લાભ નહીં મળે પરંતુ લશ્કરી સેવા દરમિયાન 48 લાખ રૂપિયાનો વીમો આપવામાં આવશે. સૈન્ય સેવા દરમિયાન મૃત્યુના કિસ્સામાં 44 લાખ રૂપિયાની ગ્રાન્ટ પણ આપવામાં આવશે.
સદીઓ જૂની રેજિમેન્ટમાં પણ ફેરફાર
અગ્નિપથ યોજનામાં ભારતીય સેનાની સદીઓ જૂની રેજિમેન્ટની પરંપરામાં પણ ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે. હાલમાં, પાયદળની આવી ઘણી રેજિમેન્ટ્સ છે જે ચોક્કસ પ્રદેશ, જાતિ અથવા ધર્મના સૈનિકોની ભરતી કરે છે. આર્મર્ડ અને આર્ટિલરીમાં પણ કેટલીક રેજિમેન્ટમાં આવી ભરતી કરવામાં આવે છે. પરંતુ અગ્નિપથ યોજના હેઠળ, સમગ્ર ભારતમાંથી દરેક રેજિમેન્ટની ભરતી કરવામાં આવશે અને બ્રિટિશ યુગના માર્શલ અને નોન-માર્શલ વર્ગને સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવામાં આવશે.
યુવાનોને તમામ તકો મળશે
આ યોજના હેઠળ ભરતી થયેલા અગ્નિવીરો જ્યારે તેઓ સેનામાંથી બહાર આવે છે ત્યારે તેમને અન્ય નોકરીઓની તકો વધારવા માટે પણ પ્રયાસો પણ કરવામાં આવ્યા છે. અગ્નિવીરને આર્મીની નોકરી દરમિયાન ટેકનિકલ તાલીમ, ડિપ્લોમા અથવા આગળના અભ્યાસની તકો આપવામાં આવશે, જેનાથી તેને કોર્પોરેટ જગતમાં સ્થાન મેળવવું સરળ બનશે. સંરક્ષણ મંત્રાલય આ માટે ઘણી મોટી કંપનીઓનો સંપર્ક કરી રહ્યું છે.
ત્રણેય સેનાઓએ સ્વાગત કર્યું
સંરક્ષણ મંત્રીએ કહ્યું કે આ યોજના સેના માટે ઐતિહાસિક છે અને તેનાથી યુવાનોને રોજગારની નવી તકો મળશે. પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં હાજર ત્રણેય સેના પ્રમુખોએ આ યોજનાનું સ્વાગત કર્યું અને કહ્યું કે તેનાથી સેનામાં વધુ તકનીક સક્ષમ યુવાનોની ભરતી શક્ય બનશે.
હાલમાં ભારતીય સેનામાં રેન્કમાં ભરતી થયેલા યુવાનો ફરજિયાતપણે 15 વર્ષ સુધી સેવા આપે છે અને ત્યાર બાદ તેઓ પેન્શન લઈને પાછા ફરી શકે છે. પરંતુ સતત મુશ્કેલ સૈન્ય કાર્યવાહીમાં વ્યસ્ત ભારતીય સેના માટે વૃદ્ધ સૈનિકો સમસ્યા બની રહ્યા હતા. નવી યોજનામાં આ સમસ્યાનું સંપૂર્ણ નિરાકરણ કરવામાં આવ્યું છે.
