કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલય ડિજિટલ ફાર્મસીઓને ડેટાનો દુરુપયોગ, એન્ટિમાઈક્રોબાયલ રેઝિસ્ટન્સ (એએમઆર) અને દવાઓની કિંમતો જેવી કેટલીક ચિંતાઓને કારણે બંધ કરવાનું વિચારી રહ્યું છે. આ સંબંધમાં તાજેતરમાં FICCI એ 28 ફેબ્રુઆરી, 2023 ના રોજ કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયને એક પત્ર લખ્યો છે જેમાં આ મુદ્દે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે.
કોરોના સામે લડતી વખતે ઈ-ફાર્મસીની ભૂમિકા મહત્વની હતી
પત્ર અનુસાર, FICCI પાસે ઈ-ફાર્મસી વર્કિંગ ગ્રૂપ છે જેમાં અનેક ઉદ્યોગ પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે. તે વિવિધ રજૂઆતો, પરિષદો અને જ્ઞાન સત્રો દ્વારા આ ક્ષેત્ર દ્વારા સામનો કરવામાં આવતા પડકારોને સતત સંબોધિત કરે છે. FICCI એ ગવર્નન્સના ઉચ્ચ ધોરણોને સુનિશ્ચિત કરવા માટે “ઈ-ફાર્મસી આચાર સંહિતા” વિકસાવવામાં ઉદ્યોગને મદદ કરી છે. FICCIએ ‘COVID-19 ફ્રન્ટલાઈન ફાઈટીંગ ઓડ્સમાં ઈ-ફાર્મસીની દેશ સેવા’ નામનું શ્વેતપત્ર પ્રકાશિત કર્યું હતું. તે રોગચાળા દરમિયાન ફાર્મસીઓની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકાને પ્રકાશિત કરે છે.
ભારતને ભવિષ્યમાં તૈયાર ડિજિટલ હેલ્થ સિસ્ટમની જરૂર
પત્ર અનુસાર, “ભારતને ભવિષ્ય માટે તૈયાર ડિજિટલ હેલ્થ સિસ્ટમની જરૂર છે. કોવિડ-19 રોગચાળા દરમિયાન તેની જરૂરિયાત અનુભવાઈ છે. ઇ-ફાર્મસીઓ સસ્તું અને અસરકારક સાર્વત્રિક આરોગ્ય કવરેજ હાંસલ કરવા માટે દવાઓના સંપૂર્ણ ટ્રેકિંગ અને ટ્રેસીબિલિટી સાથે મજબૂત ડિજિટલ પાયો પૂરો પાડે છે. તે ફાર્માસ્યુટિકલ સપ્લાય ચેઇનમાં એક મહત્વપૂર્ણ ઘટક છે. દવાઓની પહોંચ અને અનુપાલનમાં સુધારો કરીને, ઈ-ફાર્મસીઓએ પોતાને આવશ્યક સેવાઓ સાબિત કરી છે. પત્ર મુજબ, આપણા વડાપ્રધાને પોતે કોવિડના પડકારજનક સમયમાં દવાઓની ઘરઆંગણે પહોંચને સક્ષમ કરવા માટે ઈ-ફાર્મસીના સમર્પણને ઓળખી અને પ્રશંસા કરી હતી.
ઇ-ફાર્મસી સસ્તી દવાઓની પહોંચ માટેનો પાયો
કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયને લખેલા પત્રમાં FICCIએ દેશના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં પણ ઈ-ફાર્મસીના ફાયદાનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. FICCI એ પત્રમાં લખ્યું છે કે, “આ વર્ષે G-20 ના પ્રમુખપદ દરમિયાન ભારત માટે ડિજિટલ હેલ્થ ફોકસનું મુખ્ય ક્ષેત્ર છે. ડિજિટલ માધ્યમો સરકારની મુખ્ય પહેલના ભાગરૂપે આરોગ્ય સંભાળની સસ્તીતા અને દવાઓની પહોંચમાં સુધારો કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી શકે છે. ઇ-ફાર્મસીઓ પોસાય તેવી દવાઓની પહોંચ સુધારવા માટે મજબૂત પાયા તરીકે કામ કરે છે. તેઓ ખાસ કરીને મર્યાદિત પુરવઠા શૃંખલાઓ અને વારંવાર સ્ટોક-આઉટ ધરાવતા ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ઉપયોગી છે. સરકાર ડિજિટલ ઈન્ડિયા પ્રોગ્રામને અનુરૂપ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ઈન્ટરનેટ અને બ્રોડબેન્ડ સેવાઓનો વિસ્તાર કરીને ઈ-ફાર્મસી દ્વારા ફાર્માસ્યુટિકલ્સ સુધી સામાન્ય લોકોની પહોંચમાં નોંધપાત્ર વધારો કરી શકે છે.
ઇ-ફાર્મસીથી રોજગાર ઘટશે તે વાત પાયાવિહોણી
પત્રમાં FICCIએ જણાવ્યું હતું કે એવી કોઈ આશંકાનો કોઈ આધાર નથી કે ઈ-ફાર્મસીના કારણે દેશભરમાં નોકરીઓ જશે. વાસ્તવમાં, દેશમાં ઈ-ફાર્મસીની રજૂઆત પછી આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ, મશીન લર્નિંગ, બ્લોકચેન, ઈન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ, ડેટા એનાલિસિસ વગેરે સહિત વિવિધ નવા ક્ષેત્રોમાં વધુને વધુ વ્યવસાયો બનાવવામાં આવ્યા છે. આ ઉપરાંત, ઇ-ફાર્મસીઓએ હજારો લોકોને સ્પર્શક રોજગાર માટેનો વિકલ્પ પણ પ્રદાન કર્યો છે. FICCIએ તેના પત્રમાં એ પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે કે ભારતીય બજારમાં ઈ-ફાર્મસીઓનું સંચાલન ન કરવું જોઈએ તેનું કોઈ માન્ય કારણ નથી. FICCIએ પણ તેમની ચિંતાઓને ઉજાગર કરતી વિગતવાર રજૂઆત કરી છે અને કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયના અધિકારીઓ સાથે બેઠકની વિનંતી પણ કરી છે.
