રાજ્યમાં ઠંડીનું જોર યથાવત છે, અમદાવાદમાં 10.5 ડિગ્રી ઠંડી તો પાટનગર ગાંધીનગરમાં 7.8 ડિગ્રી નોંધાઈ છે. તેમજ આગામી દિવસોમાં હજી રાજ્યના 14 શહેરોમાં 10 ડિગ્રીથી નીચે તાપમાન નોંધાયું હતું. હવામાન ખાતાએ આગામી ત્રણ દિવસ સુધી ઠંડીનું જોર રહેશે ત્યારબાદ ધીમે ધીમે ઠંડીમાં ઘટાડો થવાની આગાહી કરી છે.
ઉત્તર ગુજરાતમાં રાજસ્થાનના હિલ સ્ટેશન માઉન્ટ આબુમાં સતત 10 દિવસ ઉપરાંતથી વાતાવરણ ઠંડુગાર બન્યું છે અને ગાત્રો થીજવતી ઠંડીનો લોકો સામનો કરી રહ્યા છે. સતત 12 દિવસથી તાપમાન માઇનસમાં નોંધાઈ રહ્યું છે. જેમાં સોમવારે માઉન્ટ આબુમાં -1 ડિગ્રી તાપમાન નોંધાયું હતું.
મટીરિયોલોજિકલ સેન્ટર અમદાવાદ દ્વારા સમગ્ર ગુજરાત તથા દીવ-દમણ, દાદરાનગર હવેલી માટે બે દિવસ કોલ્ડવેવની આગાહી કરવામાં આવી છે. જે અંતર્ગત અમદાવાદ જિલ્લા કલેક્ટર દ્વારા જિલ્લા વિકાસ અધિકારી, તમામ પ્રાંત અધિકારીઓ, નાયબ જિલ્લા વિકાસ અધિકારીઓ, મામલતદારઓ તથા જિલ્લા પંચાયતના મુખ્ય આરોગ્ય અધિકારીને સાવચેતીના પગલાં લેવા અને અસરકર્તાઓને જરૂરી જાણ કરવા માટે સૂચના આપવામાં આવી છે.
આગામી 24 કલાક દરમિયાન સરેરાશ તાપમાનમાં બે થી ત્રણ ડિગ્રી સેલ્શિયસ સુધી ઘટાડો નોંધાઈ શકે છે, સાથોસાથ ત્યારબાદના ચાર દિવસો દરમિયાન પણ તાપમાન નીચું રહેવા તથા ઠંડા પવનો ફૂંકાવાની આગાહી વ્યક્ત કરાઈ છે. ત્યારે જિલ્લા વહીવટી તંત્ર દ્વારા શીતલહેરની સંભાવનાઓને પગલે લોકોએ કેટલીક તકેદારી રાખવાની અપીલ કરી છે. સાથોસાથ માર્ગદર્શિકા જાહેર કરી છે.
કોલ્ડવેવ બાબતે આટલું ધ્યાન રાખો
• આગામી થોડા દિવસો દરમિયાન શીતલહેરની સંભાવનાને પગલે લોકો હવામાન વિભાગની આગાહી માટે રેડિયો, ટીવી અને અખબારો જેવા માધ્યમમાં પ્રસારિત સત્તાવાર સૂચનાને અનુસરે
• શિયાળામાં ગરમ કપડાનો પૂરતો જથ્થો રાખવો
• ખોરાક, પાણી, ઇંધણ, બેટરી, ચાર્જર, ઇમરજન્સી લાઈટ અને જરૂરી દવાઓનો પૂરતો જથ્થો રાખવો
• દરવાજા અને બારીઓ યોગ્ય રીતે બંધ કરવાની ખાતરી રાખવી, જેથી ઠંડા પવન ઘરમાં ન આવે
• કોલ્ડવેવમાં વહેતું અથવા ભરેલું નાક અથવા નાકમાંથી રક્તસ્ત્રાવ જેવી વિવિધ બીમારીઓની શક્યતા વધી જાય છે. જે સામાન્ય લાંબા સમય સુધી શરદી રહેવાને કારણે થાય છે. આવાં લક્ષણો જણાય તો તાત્કાલિક આરોગ્યકર્મી અથવા ડોક્ટરની સલાહ લેવી.
કોલ્ડ વેવ દરમિયાન શું કરવું?
• હવામાન વિભાગની માહિતી અને કટોકટીની પ્રક્રિયાની માહિતીને અનુસરવું અને સરકારની સત્તાવાર સલાહનું પાલન કરવું
• શક્ય તેટલું ઘરની અંદર રહો અને ઠંડા પવનો, માવઠું અથવા તો હીમવર્ષામાં મુસાફરી કરવાનું ટાળો
• એકથી વધુ પણ ઢીલા ફિટિંગવાળાં કપડાં પહેરો, એક ભારે કપડાના સ્તરને બદલે નાયલોન અથવા કોટન અને અંદરના ભાગે ઉનના કપડા પહેરો, ચુસ્ત કપડા રક્ત પરિભ્રમણ ઘટાડે છે તેથી તે પહેરવાનું ટાળવું
• કપડા ભીના થાય તો તરત બદલી લેવા. માથું, ગરદન, હાથ અને અંગૂઠાને પૂરતા પ્રમાણમાં ઢાંકો
• ફેફસાને સુરક્ષિત રાખવા માટે મોં અને નાકને ઢાંકો, કોવિડ 19 અને અન્ય શ્વસન સંબંધી ચેપથી બચવા માટે બહાર જતી વખતે માસ્ક પહેરો
• શરીરનું તાપમાન જાળવી રાખવા ટોપી અને મફલરનો ઉપયોગ કરો, ઇન્સ્યુલેટેડ અથવા વોટરપ્રૂફ શૂઝ પહેરો
• તાજો ખોરાક લો, પૂરતી રોગ પ્રતિકારક શક્તિ જળવાય તે માટે વિટામિન Cથી ભરપૂર ફળ અને શાકભાજી આરોગો
• નિયમિતપણે ગરમ પ્રવાહી લેવા, કારણ કે ઠંડી સામે લડવા શરીરનું તાપમાન જાળવી રાખવું પડે છે
• તેલ, પેટ્રોલિયમ જેલી અથવા બોડી ક્રીમ વડે નિયમિતપણે તમારી ત્વચાને મોઈશ્ચરાઈઝ રાખો
• વૃદ્ધો, નવજાત શિશુઓ અને બાળકોની વિશેષ સંભાળ રાખો અને એકલા રહેતા પાડોશીઓ ખાસ કરી વૃદ્ધોને સમય સમયે મળતા રહો
• ઊર્જા બચાવો. જરૂર હોય ત્યારે જ રૂમને ગરમ કરવા માટે હીટરનો ઉપયોગ કરવો
• રૂમ હીટર જેવા હીટિંગ ઉપકરણોનો ઉપયોગ કરવાની સાથે પર્યાપ્ત વેન્ટિલેશનની ખાતરી રાખો
• ધુમાડો બહાર નીકળે તેવી વ્યવસ્થા હોય તો જ બંધ જગ્યાઓમાં કોલસો બાળો, કારણ કે કોલસાનું દહન ઝેરી કાર્બન મોનોક્સાઈડ ઉત્પન્ન કરી શકે છે, જે વ્યક્તિ માટે ઘાતક છે
• દારૂનું સેવન ન કરો. શરાબ તમારા શરીરનું તાપમાન ઘટાડે છે અને વાસ્તવમાં રક્તવાહિનીઓને સાંકડી કરે છે જેથી હાઇપોથર્મિયાનું જોખમ વધે છે
• ઠંડા પવન લાગવાના લક્ષણો જેમ કે અંગોની નિષ્ક્રિયતા, આંગળીઓ, અંગૂઠા, કાનની લોબ્સ અને નાકની ટોચ સફેદ અથવા નિસ્તેજ દેખાય તેવા સમયે શરીર પર લાલ ફોલ્લા થઈ શકે છે અથવા ત્વચાનો રંગ કાળો થઈ શકે છે. આ લક્ષણો અવગણવા નહીં, જે ખૂબ ખતરનાક છે. આવા હિમ ડંખના સંકેતો પર તાત્કાલિક ડોક્ટરનો સંપર્ક કરવો
ખેતીમાં રાખવાની તકેદારી
• બોડેક્સ મિશ્રણ અથવા કોપર ઓક્સી ક્લોરાઇડનો છંટકાવ કરીને ઠંડીના આક્રમણને ટાળવા માટે ઉપચાર કરો, કોલ્ડવેવ પછી ફોસ્ફરસ અને પોટેશિયમયુક્ત ખાતરનો ઉપયોગ મૂળની વૃદ્ધિને સક્રિય કરશે
• શીત લહેર દરમિયાન પ્રકાશ અને વારંવાર સપાટી પર પાણી આપો પાણીની ઉચ્ચ વિશિષ્ટ ગરમીને કારણે છોડને શીત લહેરથી બચાવી શકાય છે
• હિમ પ્રતિરોધક છોડ અથવા પાકની ખેતી કરો
• બારમાસી બગીચાઓમાં આંતર ખેડ કરવી
• શાકભાજીનો મિશ્ર ભાગ જેમકે ટામેટા રીંગણ જેવા ઊંચા ભાગ સાથે સરસવ અને વટાણા વાવવાથી ઠંડા પવન સામે રક્ષણ મળશે
• ખેતરની આસપાસ વિન્ડ બ્લેગ રોપવાથી પવનની ગતિ ઘટે છે અને નુકસાન ઓછું થાય છે
• ધુમાડો આપવાથી બાગાયતી પાકને નુકસાનથી બચાવી શકાય છે
આ રીતે રાખો પાલતુ પશુઓની સંભાળ
• પ્રાણીઓને ઠંડા પવનના સીધા સંપર્કમાં ન આવે તે માટે રાત્રી દરમિયાન રહેઠાણને ચારે બાજુથી ઢાંકી દો
• ઠંડીના દિવસોમાં ખાસ કરીને નાના પ્રાણીઓને ઢાંકો
• પશુધન અને મરઘાને ખુલ્લામાં ન રાખી ઠંડા હવામાનથી બચાવો
• પશુધનને ખોરાક આપવાની રીત અને આહારમાં જરૂરી ફેરફાર કરો
• ચરબીના પૂરક ખોરાક આપો અને પશુઓની ચાવવા સહિતની બાબતો પર ધ્યાન આપો
• શિયાળા દરમિયાન મહત્તમ સૂર્યપ્રકાશ અને ઉનાળા દરમિયાન ઓછા કિરણોત્સર્ગ ધરાવતા ક્લાઈમેટ સ્માર્ટ શેડનું બાંધકામ કરાવો
• શિયાળા દરમિયાન પ્રાણીઓને સૂવા-બેસવા માટે સૂકું ઘાસ અથવા કાપડ પાથરો.