ભારતનું તાપમાન 3 ડિગ્રી વધશે તો હિમાલયનો 90% ભાગ સુકાઈ જશે: રિસર્ચ સ્ટડી

નવી દિલ્હી, 29 ફેબ્રુઆરી: જો દેશનું તાપમાન 3 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધશે, તો હિમાલયનાં 90% વિસ્તારો એક વર્ષથી વધુ સમય માટે દુષ્કાળનો સામનો કરવો પડશે. એક નવા રિસર્ચમાં આ ચોંકાવનારો ખુલાસો થયો છે. આ ડેટા ક્લાઇમેટિક ચેન્જ જર્નલમાં પ્રકાશિત કરાયો છે. સૌથી ખરાબ અસર ભારતના હિમાલયના વિસ્તારોમાં થશે. પીવા અને સિંચાઈ માટે પાણીની અછત સર્જાશે. તાપમાન 3 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચશે તો પરિસ્થિતિ વધુ ખરાબ બની શકે છે. આ સ્ટડી ઇંગ્લેન્ડની યુનિવર્સિટી ઑફ એંગ્લિયા(UEA) રિસર્ચ દ્વારા હાથ ધરાઈ હતી.

આ સ્ટડી અલગ-અલગ તારણોને જોડીને માનવ અને પ્રકૃત્તિ સાથે સંકળાયેલા જોખમો વધવાથી ગ્લોબલ વૉર્મિંગનું જોખમ કેવી રીતે વધે છે તેના પર કરાઈ છે. આ સ્ટડી ભારત, બ્રાઝિલ, ચીન, ઇજિપ્ત, ઇથોપિયા અને ઘાન પર કેન્દ્રિત છે. આ તમામ દેશમાં આબોહવા પરિવર્તન, ગ્લોબલ વૉર્મિંગ અને વધતા તાપમાનને કારણે દુષ્કાળ, પૂર, પાકની અછત અને જૈવવિવિધતામાં ઘટાડો થવાની સંભાવના છે.

અડધા ખેતરો સુકાઈ જશે, પાક પર પ્રતિકૂળ અસર થશે

નવા અભ્યાસમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જો તાપમાનમાં 3-4 ડિગ્રી સેલ્સિયસનો વધારો થશે તો ભારતમાં પરાગનયન અડધું ઘટી જશે. જો તાપમાન 1.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધે છે, તો તે એક ચતુર્થાંશ ઘટશે. 3 ડિગ્રી સેલ્સિયસ તાપમાનની ખેતી પર મોટી અસર પડશે. દેશમાં અડધોઅડધ વાવેતર વિસ્તાર સુકાઈ જશે.એવું પણ શક્ય છે કે કોઈને ભયંકર દુષ્કાળનો સામનો કરવો પડે.આવો દુષ્કાળ સામાન્ય રીતે 30 વર્ષમાં એકવાર થાય છે. જો વધતા તાપમાનને 1.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ અટકાવવામાં આવે તો ખેતીની જમીનને દુષ્કાળથી બચાવી શકાય છે.

માત્ર દોઢ ડિગ્રી તાપમાન એક સમસ્યા છે, જો તે ત્રણ ડિગ્રી હોય તો…

જો તાપમાનમાં 1.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસનો વધારો થશે તો ભારતમાં 21% અને ઇથોપિયામાં 61% ખેતીની જમીન સુકાઈ જશે. એટલું જ નહીં, આ તાપમાનમાં માનવીને 20થી 80% ઓછા દુકાળનો સામનો કરવો પડશે. પરંતુ જો આ તાપમાન 3 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચશે તો ઘણી મુશ્કેલી પડશે. દરેક પર અસર બમણી થશે.એક અભ્યાસમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે ગ્લોબલ વોર્મિંગને કારણે વૃક્ષો, છોડ  પર ભારે અસર પડશે. આ છ દેશોમાં તાપમાન દોઢ ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધે તો જ મુશ્કેલી સર્જાય છે. જો તે ત્રણ ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચશે તો ઘણી મુશ્કેલી પડશે. આ સમયે, આ દેશોમાં સંરક્ષિત વિસ્તાર વધારવાની જરૂર છે, જેથી જીવોને બચાવી શકાય.

ભારત આ સમસ્યાથી બચી નહીં શકે

UEAના પ્રોફેસર રશેલ વોરેને કહ્યું કે જો ભારત આ કુદરતી આફતોથી બચવા માંગતું હોય તો તેણે પેરિસ સમજૂતી મુજબ તાત્કાલિક પગલાં ભરવા પડશે. જેથી કરીને તેમની જમીન, પહાડો, જળ અને આકાશમાં હાજર તમામ જીવોને બચાવી શકાય. એવું નથી કે ભારત આવા પરિસ્થિતિમાંથી બહાર આવી જશે. રિપોર્ટ પ્રમાણે, બે રીતે આ પરિસ્થિતિમાંથી બહાર આવી શકાય છે, એક, આબોહવા પરિવર્તનને કેવી રીતે રોકવું.. બીજું, આબોહવા પરિવર્તન ચોક્કસપણે થશે, પરંતુ તેમાં રહેવા માટે અનુકૂલનક્ષમતા કેવી રીતે વિકસાવવી. જેથી માનવ અને કુદરતી સંસાધનોને કોઈ નુકસાન ન પહોંચે. કાર્બન ડાયોક્સાઇડના ઉત્સર્જનને ઝડપથી ઘટાડવાનો પ્રથમ સરળ રસ્તો છે.

તાપમાનને 2 ડિગ્રી સુધી વધતું અટકાવવું જરૂરી છે…

જો વધતા તાપમાનને 2 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી નીચે અટકાવવામાં આવે તો પણ વિશ્વને ઘણો ફાયદો થશે. આ અભ્યાસ આફ્રિકા, એશિયા અને દક્ષિણ અમેરિકાના વિસ્તારો વિશે પણ ચિંતા વ્યક્ત કરે છે. તેથી, કોઈપણ રીતે વધતા તાપમાનને અટકાવવું મહત્વપૂર્ણ છે.

આ પણ વાંચો: જળવાયુ પરિવર્તનના કારણે હિમાલયમાંથી બરફ ગાયબ