5 વર્ષમાં ગ્રામીણ પરિવારોની માસિક આવકમાં 57.6 ટકાનો વધારોઃ NABARD સર્વે
- ગ્રામીણ પરિવારોની સરેરાશ આવક 2016-17માં 8,059 રૂપિયા હતી, જે 2021-22માં વધીને 12,698 રૂપિયા થઈ
નવી દિલ્હી, 10 ઓકટોબર: દેશના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રહેતા પરિવારોની સરેરાશ માસિક આવકમાં 57.6 ટકાનો વધારો નોંધવામાં આવ્યો છે. ગ્રામીણ પરિવારોની સરેરાશ આવક 2016-17માં 8,059 રૂપિયા હતી, જે 2021-22માં વધીને 12,698 રૂપિયા થઈ ગઈ છે. જો કે, આવકમાં આટલો વધારો થયો હોવા છતાં, ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં સરેરાશ જમીન ધારણ કદ 1.08 હેક્ટરથી ઘટીને 0.74 હેક્ટર થયું છે. આ કૃષિનું ટકાઉપણું અને ગ્રામીણ પરિવારોની લાંબા ગાળાની આર્થિક સ્થિતિ માટે ચિંતાનો વિષય છે. નેશનલ બેંક ફોર એગ્રીકલ્ચર એન્ડ રૂરલ ડેવલપમેન્ટ (નાબાર્ડ) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા ઓલ ઈન્ડિયા રૂરલ ફાઈનાન્સિયલ ઈન્કલુઝન સર્વે (NAFIS) 2021-22માંથી આ માહિતી બહાર આવી છે. નાબાર્ડનો આ પ્રકારનો આ બીજો સર્વે છે, આ પહેલા 2016-17માં પહેલો સર્વે કરવામાં આવ્યો હતો.
Monthly income of rural households increased by 57.6 per cent in 5 years: NABARD survey
Read @ANI Story | https://t.co/8pFjeAoki9#Income #Rural #Household pic.twitter.com/BZMzwoHNHj
— ANI Digital (@ani_digital) October 10, 2024
આવકમાં વધારોની સાથે માસિક ખર્ચમાં પણ વધારો
સર્વે અનુસાર, ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં પરિવારોની આવકમાં વધારો થવાની સાથે તેમના માસિક ખર્ચમાં પણ વધારો થયો છે. 2016-17માં સરેરાશ માસિક ખર્ચ રૂ. 6,646 હતો, જે 2021-22માં વધીને રૂ. 11,262 થયો હતો. તે જ સમયે, ઘરગથ્થુ ખર્ચમાં ખોરાકનો હિસ્સો 51 ટકાથી ઘટીને 47 ટકા થયો છે, જે ખર્ચની વિવિધતા દર્શાવે છે. નાણાકીય બચતમાં પણ વધારો નોંધવામાં આવ્યો છે, જે રૂ. 9,104 થી વધીને રૂ. 13,209 થયો છે. સર્વેમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, 2021-22માં આશરે 66 ટકા ગ્રામીણ પરિવારોએ બચત કરી હતી, જ્યારે 2016-17માં આ આંકડો 50.6 ટકા હતો.
લોન લેનારા પરિવારોની સંખ્યા વધી
સર્વેમાં એવું પણ બહાર આવ્યું છે કે, ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં લોન લેનારા પરિવારોની સંખ્યા 47.4 ટકાથી વધીને 52 ટકા થઈ છે, જે નાણાકીય દબાણ દર્શાવે છે. ધિરાણ માટે સંસ્થાકીય સ્ત્રોતો પરની નિર્ભરતા પણ 60.5 ટકાથી વધીને 75.5 ટકા થઈ છે, જ્યારે બિન-સંસ્થાકીય લોન પર નિર્ભરતા 30.3 ટકાથી ઘટીને 23.4 ટકા થઈ છે. આ દર્શાવે છે કે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ઔપચારિક નાણાકીય સેવાઓ તરફનું વલણ વધ્યું છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (KCC)નો ઉપયોગ પણ નોંધપાત્ર રીતે વધ્યો છે અને વીમા કવરેજમાં પણ સુધારો જોવા મળ્યો છે. 2016-17માં 25.5 ટકાની સરખામણીએ 80.3 ટકા પરિવારોમાં હવે ઓછામાં ઓછી એક વીમાધારક વ્યક્તિ છે.
પેન્શન ઍક્સેસમાં સુધારો
પેન્શનના ઍક્સેસમાં પણ સુધારો થયો છે, 23.5 ટકા પરિવારોમાં ઓછામાં ઓછો એક સભ્ય પેન્શન મેળવે છે, જે અગાઉ 18.9 ટકા હતો. નાણાકીય સાક્ષરતા અને નાણાકીય વર્તનમાં પણ સુધારો થયો છે. 51.3 ટકા પરિવારોએ વધુ સારી નાણાકીય માહિતી નોંધાવી હતી, જે અગાઉ 33.9 ટકા હતી. ઉપરાંત, 72.8 ટકા પરિવારોએ નાણાંનું વધુ સારી રીતે સંચાલન કર્યું અને સમયસર બિલ ચૂકવ્યા, જે અગાઉ 56.4 ટકા હતા.
આ પણ જૂઓ: વિકાસ સપ્તાહ, વિકાસ ગાથા: ગુજરાતમાં જ્યોતિ ગ્રામ યોજનાથી ગામડાં ઝગમગી ઉઠ્યા
