300 વર્ષ પહેલા ડૂબેલા વહાણમાં હતો કરોડોનો ખજાનો, હવે આ દેશે શરૂ કરી શોધખોળ!
કોલંબિયા,23 મે: કોલંબિયાએ 300 વર્ષ પહેલાં ડૂબી ગયેલા ખજાનાની શોધ શરૂ કરી છે. 62-બંદૂક વાળા સ્પેનિશ જહાજ ‘સેન જોસ’ 1708માં કાર્ટેજીનાની દક્ષિણે ડૂબી ગયું હતું. તે ત્રણ-માસ્ટેડ ગેલિયન (સ્પેનિશ જહાજનો એક પ્રકાર) હતું. 1698માં શરૂ કરાયેલું આ જહાજ જ્યારે ડૂબી ગયું ત્યારે તેમાં અબજો યુએસ ડૉલરનું સોનું, ચાંદી અને રત્નો ભરેલું હતું. 2015માં કોલંબિયાની સરકારને કાર્ટેજેના નજીક સમુદ્રમાં ‘સેન જોસ’ નામના જહાજનો કાટમાળ મળ્યો હતો.
લગભગ એક દાયકા બાદ જહાજનું નિરીક્ષણ કરવા માટે એક ટીમ મોકલવામાં આવી છે. પ્રથમ તબક્કામાં રિમોટ સેન્સરની મદદથી જહાજની તસવીરો લેવામાં આવશે. ત્યારબાદ જહાજના ભંગારમાંથી કિંમતી ધાતુઓ અને પુરાતત્વીય રીતે મહત્વની વસ્તુઓ કાઢવાના પ્રયાસો કરવામાં આવશે. કોલમ્બિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ એન્થ્રોપોલોજી એન્ડ હિસ્ટ્રી (ICANH) એ સ્થળને ‘સંરક્ષિત પુરાતત્વીય વિસ્તાર’ જાહેર કર્યું છે.
યુદ્ધ દરમિયાન ખજાનાથી ભરેલું સ્પેનિશ જહાજ ડૂબી ગયું
18મી સદીનું સ્પેન વિશ્વની મોટી શક્તિઓમાંનું એક હતું. સ્પેનિશ વસાહતોની ખાણોમાંથી સોનું, ચાંદી અને અન્ય કિંમતી રત્નો વહાણોમાં ભરીને સ્પેન લાવવામાં આવતા હતા. સ્પેને તેમની સુરક્ષા માટે આવા માલવાહક જહાજો પર તોપો પણ લગાવી હતી. પોર્ટુગલ અને સ્પેનમાં વિકસિત આવા જહાજોને “ગેલિયન” કહેવામાં આવે છે. 18મી સદીની શરૂઆતમાં, સ્પેનિશ સામ્રાજ્ય પર ઉત્તરાધિકારનું યુદ્ધ ફાટી નીકળ્યું. તે જ સમયગાળામાં, સ્પેનિશ કાફલાનું સૌથી મોટું ગેલિયન, ‘સાન જોસ’, પેરુથી ખજાનાથી ભરેલા કોલંબિયા તરફ પ્રયાણ કર્યું. માર્ગમાં, કાર્ટેજેના નજીક બ્રિટિશ જહાજો સાથેના યુદ્ધ દરમિયાન તેને નોંધપાત્ર નુકસાન થયું હતું. કેરેબિયનમાં જહાજ ડૂબી ગયું ત્યારે તેમાં લગભગ 600 લોકો સવાર હતા.
જો ડૂબી ગયેલો ખજાનો મળી આવે તો તેના પર કોનો હક રહેશે?
કોલંબિયા માટે સેન જોસની શોધ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જહાજના ખજાનામાં દુર્લભ સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક કલાકૃતિઓ પણ હોઈ શકે છે. આ ખજાનો 18મી સદીની શરૂઆતમાં યુરોપના આર્થિક, સામાજિક અને રાજકીય વાતાવરણ સાથે સંબંધિત સંકેતો પણ પ્રદાન કરી શકે છે. જોકે, તિજોરીને લઈને અબજો ડોલરની કાનૂની લડાઈ પણ ફાટી નીકળી છે. કોલંબિયાનું કહેવું છે કે તેણે આંતરરાષ્ટ્રીય વૈજ્ઞાનિકોની મદદથી 2015માં સેન જોસની શોધ કરી હતી.
કોલંબિયાના આ દાવાને સી સર્ચ-આર્મડા (એસએસએ) નામની અમેરિકન કંપનીએ પડકાર્યો છે. આ કંપનીનું કહેવું છે કે તેણે 1980ના દાયકાની શરૂઆતમાં જહાજનો ભંગાર શોધી કાઢ્યો હતો. SSA એ આર્બિટ્રેશનની કાયમી અદાલતમાં કોલંબિયા સરકાર સામે કાનૂની લડાઈ શરૂ કરી છે. જહાજના ખજાનાની અંદાજિત કિંમતના અડધા – લગભગ $10 બિલિયનની માંગ કરી રહી છે.
