કચ્છઃકેસર કેરી માટે કચ્છને HCDP હેઠળ પાયલોટ ક્લસ્ટર તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યું છે.ડો. અભિલાક્ષ લખી, IAS, અધિક સચિવ, કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય, ભારત સરકાર, બાગાયત ક્લસ્ટર ડેવલપમેન્ટ પ્રોગ્રામની સમીક્ષા કરવા માટે ગામ મોઉ, તાલુકા માંડવી, જિલ્લો કચ્છ, ગુજરાતના કેસર મેંગોક્લસ્ટરની મુલાકાત લીધી હતી. કેસર કેરીના ઉત્પાદકો અને અન્ય મૂલ્ય શૃંખલાના હિસ્સેદારો સાથે વાર્તાલાપ કરતી વખતે, તેમણે જણાવ્યું હતુ કે, આ કાર્યક્રમ પૂર્વ ઉત્પાદન, ઉત્પાદન, લણણી પછીનું સંચાલન, લોજિસ્ટિક્સ, માર્કેટિંગ અને બ્રાન્ડિંગ સહિત સમગ્ર મૂલ્ય શૃંખલાના પડકારો પર લક્ષ આપે છે.
એચસીડીપી ભૌગોલિક વિશેષતાનો લાભ લેવા અને બાગાયત ક્લસ્ટરોના સંકલિત અને બજાર આધારિત વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રચાયેલ છે. તેમણે કેરી ઉગાડનારાઓને સારી કૃષિ પદ્ધતિઓનું મહત્વ સમજાવ્યું જેના પરિણામે ગુણવત્તાયુક્ત ઉત્પાદન મળે છે જે અંતે ઉચ્ચ મહેનતાણામાં પરિણમે છે. તેમણે બ્લોક-સ્તરના બાગાયત અધિકારીઓને ક્લસ્ટર ડેવલપમેન્ટ પ્રોગ્રામ પર ખેડૂતો સાથે બેઠકો લેવા અને તેમને કાર્યક્રમના પાસાઓ અને ઉદ્દેશ્યો સમજવ્યા હતા.
કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલયે 55 બાગાયત ક્લસ્ટરોની ઓળખ કરી છે, જેમાંથી 12ને કાર્યક્રમના પ્રાયોગિક પ્રક્ષેપણ માટે પસંદ કરવામાં આવ્યા છે.પ્રારંભિક તબક્કાના ક્લસ્ટરોમાં એપલ, લખનૌ(J&K) માટે શોપિયન(J&K) અને કિન્નૌર(H.P.)નો સમાવેશ થાય છે.કેરી માટે યુ.પી.અને મહબૂબનગર (તેલંગાણા), કેળા માટે અનંતપુર (એ.પી.), કેળા માટે થેની (ટી.એન.), દ્રાક્ષ માટે નાસિક(મહારાષ્ટ્ર), અનાનસ માટે સિફહીજાલા(ત્રિપુરા), સોલાપુર (મહારાષ્ટ્ર)અને ચિત્રદુર્ગ (કર્ણાટક) અને પો. હળદર માટે પશ્ચિમ જયંતિયાહિલ્સ(મેઘાલય)નો સમાવેશ થાય છે.
કાર્યક્રમની પહોંચ અને અસર વિશે વાત કરતાં, ડૉ. લખીએ કહ્યું,“કચ્છ, ગુજરાતમાં કેસર મેંગો ક્લસ્ટર લગભગ 5,500 કેરીના ખેડૂતો અને મૂલ્ય શૃંખલાના સંબંધિત હિતધારકોને લાભ કરશે અને આશરે 66,000 લાખ MT કેરીનું સંચાલન કરશે. આ કાર્યક્રમ સાથે, અમે લક્ષિત પાકોની નિકાસમાં 20-25% વધારો કરવાનો અને ક્લસ્ટર પાકોની સ્પર્ધાત્મકતા વધારવા માટે ક્લસ્ટર-વિશિષ્ટ બ્રાન્ડ્સ બનાવવાનું લક્ષ્ય રાખીએ છીએ”.
ડૉ. લખીએ ગુજરાત એગ્રો ઇન્ડસ્ટ્રીઝ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (GAIC)ના અધિકારીઓ સાથે વાર્તાલાપ દરમિયાન કાર્યક્રમની એકંદર પ્રગતિની સમીક્ષા કરી, જેને ક્લસ્ટરમાં કાર્યક્રમને અમલમાં મૂકવા માટે ક્લસ્ટર ડેવલપમેન્ટ એજન્સી તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવી છે. તેમણે સામેલ અધિકારીઓને વિનંતી કરી કે કાર્યક્રમ સમયસર અમલમાં આવે અને કાર્યક્રમ હેઠળ ચાલી રહેલી પ્રવૃત્તિઓની સમીક્ષા કરવા માટે સમયાંતરે બેઠક યોજવી જોઈએ. મુલાકાત દરમિયાન, ડો.લખી કમિશનર હોર્ટિકલ્ચર, ગુજરાત, નિયામક બાગાયત, ગુજરાત ,નિયામક, ગુજરાત એગ્રો. ઇન્ડસ્ટ્રીઝ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (GAIC), અને બાગાયત વિભાગ, ગુજરાતના અન્ય અધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
